Paradoxen van culturele herkenning

item_left

item_right

Paradoxen van culturele herkenning

Artikel

De Nederlandse hoogleraar Halleh Ghorashi schreef in 2009 samen met Sharam Alghassi en Thomas Hylland Eriksen "paradoxes of cultural recognition: perspectives from Northern Europe". In het boek wijst Ghorashi op de "paradox van culturele erkenning": meer cultuur in de zin dat we ruimte willen maken en erkenning willen creëren voor een diversiteit aan culturen ofwel investeren in cultuur, maar tegelijkertijd willen we niet uitsluitend gereduceerd worden tot onze culturele achtergrond. Zelfdefinitie (kunnen) claimen en erkenning door anderen: daarin ligt de paradox.

Deze paradox neemt ze mee in haar denken rond beleidskwesties, wanneer ze  bijvoorbeeld integratie onder de loep neemt. Ze wijst op de culturaliseringscomponent van het categoriaal denken waardoor de migrant, in constante, als de afwijking van de norm wordt beschouwd. Het gelijkheidsdenken, als opkomst van de verzorgingsstaat, heeft een achterstandscomponent binnen dat categorale denken mogelijk gemaakt. Het gevolg hiervan was dat alle burgers recht hadden op gelijke kansen, maar voor sommigen was het nog belangrijker dat ze eerst uit hun maatschappelijke achterstand werden geholpen.

Haar analyse is hard: Dit betekend dat ondanks de positieve betekenis van de verzorgingsstaat (…), deze tegelijk een belangrijke voedingsbodem is geweest voor het categoriaal denken richting migranten als groepen met een maatschappelijke achterstand. Er is een sterke wij/zij kloof gegroeid en de culturaliseringstendens fragmenteert en scheidt de samenleving verder. Sinds 2000 ontwaard Ghorashi een ‘nieuw realisme’: een verandering van toon binnen de samenleving, waarbij ‘moet kunnen worden gezegd wat er wordt gedacht. De zachtere aanpak van integratie in de jaren tachtig werd vervangen door een harde: Dit nieuwe dominante discours bevat weinig nieuws.aldus Ghorashi “Het is vooral de vorm die is veranderd.”

Lees in bijlage haar rede in verkorte vorm, uitgesproken bij de aanvaarding van het ambt van bijzonder hoogleraar Management van diversiteit en intergratie, bij de Faculteit der Sociale Wetenschappen van de Vrije Universiteit Amsterdam op 13 oktober 2006 of bestel het boek.

Paradoxes of Cultural Recognition (Research in Migration and Ethnic Relations Series) - Sharam Alghasi, Thomas Hylland Eriksen , Halleh Ghorashi (Ashgate, 2012)