Wat zijn lokale netwerken?

Met de maatregel 'Lokale netwerken personen in armoede' in het Participatiedecreet zet de Vlaamse overheid in op lokale netwerksamenwerking die participatiedrempels voor personen in armoede op het vlak van cultuur-, jeugdwerk- en sport aanpakken. Dēmos ondersteunt deze lokale netwerken vrijetijdsparticipatie in het uitbouwen van een dynamisch en inclusief lokaal vrijetijdsbeleid. (lees verder onder de video)
 

Vrije tijd in de netwerkgemeente 

Het lokaal bestuur is het aangewezen bestuursniveau om het recht op vrije tijd te waarborgen. Daarom maak je als lokaal bestuur werk van het regisseren van de vrije tijd in de gemeente.  

Met het Participatiedecreet zet de Vlaamse overheid in op 'Lokale netwerken personen in armoede'. Daarmee stimuleert Vlaanderen lokaal besturen om die regie transversaal en domeinoverschrijdend op te nemen.  

Cultuur-, jeugdwerk- en sportdiensten werken immers vaak op dezelfde uitdagingen als het gaat over de vrijetijdsparticipatie van kansengroepen. Andere gemeentelijke diensten werken vanuit integratie, gelijke kansen en armoedebestrijding ook aan het recht op vrije tijd. Op het terrein zelf ervaart men steeds vaker de nood om meer samen te werken en te overleggen. 

Daarom co-financiert de Vlaamse overheid gemeentebesturen die via een lokaal netwerk vrijetijdsparticipatie werk maken van een geïntegreerd, dynamisch en inclusief vrijetijdsbeleid. De partners in het lokaal netwerk maken dan samen plannen en nemen samen de uitvoering ervan op.  

Regisseren gaat verder dan zelf een vrijetijdsaanbod organiseren en inzetten op blinde vlekken. Het gaat over het kennen van je doelgroep in al zijn aspecten en het samenwerken met alle actoren binnen de gemeente om kansengroepen zo veel mogelijk kansen te geven op een betekenisvolle vrije tijd. 

Via de programmalijn 'vrije tijd in de netwerkgemeente' op onze website kan je alles vinden over de werkzaamheden van lokale netwerken vrijetijdsparticipatie. Steden en gemeenten kunnen een beroep doen op Demos voor informatie en concrete ondersteuning. Het oprichten, coachen, inspireren en adviseren van de lokale netwerken vrijetijdsparticipatie is een van onze decretale opdrachten.   

Wat doet een lokaal netwerk vrijetijdsparticipatie?  

Elk lokaal netwerk vrijetijdsparticipatie is uniek. Het ent zich op opportuniteiten en noden van je stad of gemeente. De Vlaamse overheid verplicht de betrokkenheid van de cultuur-, jeugd- en sportdienst, het OCMW en minstens één organisatie of vereniging die mensen in armoede in hun werking als doelgroep heeft. Dit zijn de kernpartners van het lokaal netwerk vrijetijdsparticipatie. 

Wanneer je in een netwerksamenwerking werk maakt van een inclusief vrijetijdsbeleid, verbreed je focus van het organiseren van een kwalitatief vrijetijdsaanbod naar het werken aan een kwalitatief geheel van vrijetijdskansen in de gemeente. Om dat te bereiken werk je vanuit een breed helikopterzicht. Je brengt verschillende actoren samen om samen aan verschillende aspecten van vrijetijdsparticipatie te werken.  

Een lokaal netwerk vrijetijdsparticipatie: 

  • Verankert het recht op vrije tijd binnen de stad of gemeente 
  • Zorgt voor groter engagement, houvast en ondersteuning van betrokken partners 
  • Werkt aan geïntegreerd en dus efficiënter en impactvol vrijetijdsbeleid  
  • Zorgt voor meer gedifferentieerd en kwalitatief vrijetijdsaanbod op maat van kansengroepen 
  • Werkt aan inclusieve vrijetijdsdiensten, -organisaties en -verenigingen 

Wat doet de lokale netwerkregisseur? 

 

Regie opnemen vanuit een netwerksamenwerking werkt best met een stevige netwerkregisseur aan het roer. Hij/zij is katalysator, organisator en verbinder binnen het lokaal netwerk. De netwerkregisseur is medeverantwoordelijk voor het opzetten van een plan van aanpak dat recht doet aan de wensen, behoeften en belangen van alle partners. Daarnaast geeft hij/zij leiding aan werkprocessen van het lokaal netwerk en weet hij/zij de partners te inspireren, verbinden en ondersteunen in het uitvoeren van de plannen. 

Als lokale netwerkregisseur: 

  • Zorg je voor een goede dialoog met diensten, organisaties of verenigingen die werken voor en met kansengroepen.  
  • Houd je een helikopterzicht op het aanbod aan vrijetijdskansen in de gemeente. 
  • Bouw je vanuit het lokaal netwerk aan samenwerking en partnerschappen over sectoren en beleidsdomeinen heen. 
  • Geef je vanuit het lokaal netwerk ruimte en ondersteuning aan partners binnen de gemeente om zelf vrijetijdsaanbod op te zetten. 
  • Zorg je samen met het lokaal netwerk voor meer en toegankelijker aanbod van vrijetijdskansen op maat van kansengroepen 

Hoe subsidieert de Vlaamse overheid lokale netwerken? 

Een eerste belangrijke opdracht voor de kernpartners van het lokaal netwerk vrijetijdsparticipatie is een ‘lokale afsprakennota’ maken. De afsprakennota is een bondig document waarin beschreven wordt vanuit welke visie het netwerk wil werken aan vrijetijdsparticipatie van kansengroepen, wie betrokken is, welke acties worden opgezet, hoe de die gefinancierd zullen worden en hoe het netwerk deze zal realiseren en opvolgen. In een participatief traject werk je toe naar deze ‘lokale afsprakennota’. 

De lokale afsprakennota is de basis voor de subsidieaanvraag die voor 1 oktober ingediend wordt via het KIOSK-loket van de Vlaamse overheid. De Vlaamse overheid co-financiert de afsprakennota. Aan je stad of gemeente wordt gevraagd een bedrag in te brengen dat minstens het dubbele is van de jaarlijkse subsidie van de Vlaamse overheid. Het bedrag waarop elke gemeente recht heeft, wordt bepaald door het trekkingsrecht dat in relatie staat met de armoedecijfers in jouw stad of gemeente.  

Hoe ondersteunt Demos de lokale netwerken? 

Opstarttraject naar de subsidieaanvraag - Nog geen lokaal netwerk vrijetijdsparticipatie in jouw stad of gemeente? Op deze pagina lees je alles over het traject naar de subsidieaanvraag voor lokale netwerken voor personen in armoede en hoe Demos dat traject kan ondersteunen.  

Starttraject - Je subsidieaanvraag is goedgekeurd en het lokaal netwerk vrijetijdsparticipatie start op in jouw stad of gemeente? Op deze pagina lees je alles over de opstart van je lokaal netwerk en hoe Demos je daarin kan ondersteunen.  

Doorstarttraject - Heeft jouw lokaal netwerk vrijetijdsparticipatie een nieuwe start of extra zuurstof nodig? Op deze pagina lees je hoe jouw lokaal netwerk samen met Demos een vlotte doorstart kan maken.  

Helpdesk - Een concrete vraag en snel antwoord nodig? Contacteer onze helpdesk voor lokale netwerken vrijetijdsparticipatie via een e-mail naar lokalenetwerken [at] demos.be. Je krijgt snel een antwoord van onze medewerkers. In het document op deze webpagina geven we antwoorden op vragen die we heel vaak krijgen. Maar aarzel niet op ons te contacteren. 

Coachingsgesprek - We zijn met graag een klankbord voor de lokale netwerkregisseurs. Contacteer onze medewerkers via e-mail naar lokalenetwerken [at] demos.be en geef kort aan wat je graag in een coachingsgesprek wil bespreken. Ze contacteren je telefonisch om je vraag te verkennen en plannen het gesprek met je in.  Op deze pagina lees je hoe we een coachingsgesprek aanpakken en wat je kan verwachten.  

Het begeleiden van lokale netwerken is een decretale opdracht van Demos. De Vlaamse overheid draagt de kosten ervan. 

Vorming - Misschien is het lokaal netwerk net je nieuwe job geworden of wil je graag een volgende stap zetten? Demos heeft twee vormingen speciaal voor partners in een lokaal netwerken vrijetijdsparticipatie: een basisvorming en een verdiepende. Op deze pagina vind je ons actueel vormingsaanbod. 

Inspiratie en uitwisseling - Demos brengt lokale netwerkregisseurs en partners van lokale netwerken vrijetijdsparticipatie op verschillende momenten samen voor inspiratie en uitwisseling. Schrijf je in op onze nieuwsbrief 'Vrije tijd in de Netwerkgemeente' en ons algemene E-zine voor een 2-maandelijkse update.