Abide with me: een levende performance over verbinding

Op het eiland Karlsøy, waar de tijd vertraagt en de zee alles omsluit, ontstaat deze zomer een bijzonder ritueel. Geen podium, geen vaste zitplaatsen, geen begin of einde. Abide with me is geen voorstelling, maar een gedeelde ervaring – een uitnodiging om samen te bewegen en verbinding te verkennen.

Kadanja, een Brussels collectief dat video en scenografie inzet voor kunst, erfgoed en sociale projecten, neemt dit jaar deel aan het Karlsøyfestivalen. Niet enkel als makers in het programma, maar ook als actieve deelhebbers. Hun werk is steeds participatief en beweegt zich tussen film, installaties en ontmoetingsmomenten. Voor Karlsøyfestivalen 2025 brengen ze Abide with me.

Samen vertragen, samen bewegen

De performance Abide with me is geïnspireerd op de gelijknamige 19e-eeuwse hymne, een lied dat troost zoekt in tijden van lijden en afscheid. Vijf verzen werden opgenomen door Psallentes, een vocaal ensemble uit Leuven. Kadanja – in samenwerking met Yacine Sangara – liet zich door deze hymne meevoeren en creëerde een bewegingsritueel waarin het goddelijke niet iets bovennatuurlijks is, maar iets tussen mensen: de verbindende magie van participatieve kunst.

Tussen 29 juli en 3 augustus 2025 wordt Abide with me elke dag opgevoerd op een andere plek op het eiland. In samenwerking met Intergalactic Art School verkennen de makers de omgeving. Ze verankeren zich zachtjes in het Noorse landschap, laten geen sporen na, en tonen respect voor het ecosysteem waarvan ze tijdelijk deel uitmaken. Zo vinden ze telkens een nieuw publiek en deelnemers. 

Geen script, geen show – maar een gedeelde praktijk

Wie Abide with me verwacht als een klassieke voorstelling, met performers en publiek als afzonderlijke eenheden, komt bedrogen uit - of net verrast. De performance ontstaat collectief, stap voor stap, lichaam per lichaam. Met eenvoudige bewegingen wordt onderzocht hoe we ons kunnen verbinden - met elkaar, met de plek, met onszelf. Iedereen mag meedoen. Wanneer het goed voelt, waar het goed voelt. Elke vorm van aanwezigheid, ook al is het maar even, draagt bij aan het geheel.

Daags voor de start van het festival arriveert het collectief Kadanja op het eiland. Ze storten zich meteen in de opbouw: ze helpen de festival coördinatoren met koken, sjouwen, monteren. Niet als buitenstaanders, maar als deelhebbers. Hier begint de performance al, in het meewerken als diepere ontmoeting, als deel van het festival.
Voor hun eigen project is er geen vastgelegd scenario. Enkel een lied, een idee, wat beelden, wat oefeningen. De rest ontstaat door open te staan voor al wat voorbij komt. Dagelijks organiseert Kadanja naar de aanloop van het Karlsoyfestival performances, open voor iedereen – festivalmedewerkers, eilandbewoners, artiesten en bezoekers. Samen verbeelden ze fragmenten van de performance. Met linten, lichaamstaal, enkele objecten en alles wat het eiland zelf aanreikt.

Consent, care en collectiviteit 

De performances zijn laagdrempelig en open. Ze gaan niet over dans, maar over beweging. Over de blik, het lichaam, het samenzijn. Je wordt niet expliciet uitgenodigd – maar wie wil, sluit zich aan. Geen druk, geen verwachting. Alleen een stille uitnodiging, via oogcontact, een houding. Je kiest zelf wanneer en hoe je deelneemt, zowel als toeschouwer of als ‘danser’. 

Aanraken is soms onderdeel van de oefening – een uitdaging, zeker tussen mensen die elkaar niet kennen. Wat betekent het om jezelf aan te raken in het bijzijn van anderen? Hoe voel je je als iemand je uitnodigt, of net afwijst? Er ontstaat een ruimte waarin onzekerheid welkom is. Waarbinnen emoties – van aarzeling tot vreugde – bestaansrecht krijgen. Ook een glimlach kan verbinding zijn. Alles mag, niets moet.

Verbinding is geen vanzelfsprekendheid. Soms lukt het niet. En dat is oké. Abide with me erkent ook het ongemak. De stilte. De weigering. Het alleen-zijn. Maar waar verbinding wél ontstaat, groeit er iets bijzonders: een tijdelijke gemeenschap van onbekenden die elkaar ontmoeten in zachtheid en respect. Die elkaar aankijken, aanraken zelfs Tussen vrijwilligers, eilandbewoners, artiesten en bezoekers. Deelnemen is tegelijk ook tijd nemen voor jezelf.  Er is ruimte om op eigen ritme te bewegen, te voelen, te reageren - of net niets te doen. De muziek ondersteunt: traag, gelaagd, verstild. Yacine begeleidt het bewegingsproces, maar draait haar rol soms subtiel om. Ze neemt dan niet de leiding, maar laat zich leiden. Ze bouwt verder op wat de groep aanreikt, tot het werk terug in handen komt van de deelnemers.

Een film die groeit vanuit het eiland

Parallel aan de performance groeit ook een film. Geen storyboard, geen vastgelegd scenario, maar een montage die langzaam ontstaat vanuit het eiland en de deelnemers zelf. De camera is getuige, de montage een reflectie. Sander bewaakt het proces - niet als klassieke regisseur, maar als kompas. Hij zorgt ervoor dat het geheel niet verdwaalt, maar toch kan afwijken en verrassen.

Die openheid maakt de film spannend en kwetsbaar. Participatie betekent hier niet alleen aanwezig zijn, maar ook meedenken, richting geven en eigenaarschap opnemen. Dat gaat niet altijd zonder wrijving: aanraken en afwijzen, zoeken en botsen horen er ook bij. Juist dat ongemak maakt het proces echt. 

Sander: ‘Participatie is mensen toelaten om mee te denken en te bepalen. Niet sturen naar een vooraf bepaald resultaat, maar ruimte laten voor wat zich aandient. Eigenaarschap ontstaat pas wanneer het proces mag schuren. Als dat niet zo is, speel je vals, of heb je het te goed in de vingers.’ 

Abide with me is dan ook een oefening in loslaten. Vertrouwen bouwen in traagheid, in weerstand, in het onverwachte. Zo groeien de performance en de film stap voor stap uit tot een tijdelijke gemeenschap. Soms speels, soms stroef, maar altijd gedragen door de vrijheid om samen te zoeken naar verbinding

Organiseren versus loslaten

Deelnemen aan het festival én tegelijk werken aan dit project vraagt om keuzes. Want het collectief wordt niet gescheiden van de rest van het festival. Ze zijn deel van de opbouw, de werkgroepen,... Voor je het weet word je van alle kanten bevraagd om te helpen. En dat schuurt soms met de tijd die nodig is om te creëren. Dezelfde spanning die door het festival zelf loopt, speelt ook binnen dit project: hoe structureer je participatie zonder ze te sturen? Hoe behoud je eigenaarschap, zonder jezelf te verliezen in organisatie of te moeten loslaten wat ontstaat?

Abide with me en het Karlsoyfestivalen zijn beiden een groeiproces. Een collectieve oefening in samenzijn, in afstemmen, in vertragen. Soms raakt het. Soms botst het. Maar altijd beweegt het.