Kennismaking met Mixar Rugby

Kennismaking met Mixar Rugby in Gent – zaterdag 26 maart 2022

Rugby Vlaanderen bouwt verschillende Mixarploegen uit in Vlaanderen. Vanuit een stevige visie en eigenheid van rugby werken ze aan een inclusief verhaal.

c_Rugby Vlaanderen

Open trainingen

De vierde open trainingsessie van Gent Fenix – Mixar gaat door op een warme lentedag. We nemen elk wat materiaal mee naar het grasveld en vliegen er in met de eerste opwarming. De MIXAR (Mixed Ability Rugby) groep is een groep met mensen met en zonder handicap, verschillende leeftijden en zonder opdeling man-vrouw. Hoewel dit laatste wel gemaakt wordt bij competitie. We zijn met een kleine groep, wisselen elkaars naam uit en gaan van start, er sluit nog iemand aan na een kwartier.

Rugby Vlaanderen startte net de MIXAR groep op in Gent. In Mechelen, Brugge, Aalst, Dendermonde, Schilde en Hasselt loopt het al langer en in Wallonië start het verhaal op. Een Mixar-ploeg vertrekt vanuit de bestaande context, en dat is meteen ook de eerst tip die trainer Jasper De Swarte meegeeft. Bij de een wordt ingespeeld op vragen vanuit de eigen kring: brussen, ouders, neven, nichten, elders is dat een organisatie naast het sportveld waar al sportkamp mee werd gedaan, bij de ander is het eerder buurtgericht.  In Gent werden mensen direct aangesproken vanuit de rugby. “Kies je doelgroep,” zegt hij daarover. En dit gaat niet over de groep mensen met een beperking, het gaat over met welke groep wil je starten, gebruik de context, vertrek van daaruit.

Teamsport

Altijd staat de basis van de rugbysport voorop: het is een teamsport, respect en vriendschap zijn kernwaarden, je draagt zorg voor elkaar en: het is een spel. Jasper De Swarte vertelt: “Als je het competieluik weghaalt, ontstaat een laagdrempelige recreatieve rugby training. De competitie wordt er wel ingebracht, we sluiten aan bij wedstrijden of tornooien, maar het is niet het eerste doel. Er ontstaan veel mogelijkheden.”
Mixar is een groep waar (jong)volwassenen met en zonder beperking aan deelnemen. In Gent betekent dit dat een paar spelers met een beperking en iemand van de veteranenploeg (35+) mee doen vandaag en nog een paar uit andere ploegen van Gent Rugby FC. Jasper is de trainer, Bram coacht mee. Het voordeel aan een kleine club, is dat iedereen iedereen kent en zo mixt de groep spontaan. Al is het tot nog toe elke keer afwachten wie wel en niet meetraint, het is de opstart, nog zonder inschrijvingen en de groep mag nog aangroeien.

Er zit tempo in de training. Wat opvalt in deze sport is dat iedereen altijd mee aan zet is. Elke speler wordt betrokken. Een spelletje tienbal leert je elkaar in de gaten te houden en elk teamlid aan de bal te laten komen. Techniek wordt stap voor stap meegegeven via oefeningen en spel: hoe werp je de bal, hoe geef je aan dat je hem gaat vangen, grote en kleine ballen. Combinatie lopen, vangen, werpen, scoren. En we krijgen de tackle aangeleerd. Met valkussens. Een uitdagende uitsmijter voor de training. Wat niet lukt, probeer je nog een keer met een nieuwe tip of aandachtspunt. Na de training blijft een deel van de groep hangen bij de wedstrijd die op het veld start. Telefoonnummers worden uitgewisseld om het vervolg te kunnen doorgeven via een whatsapp-groep en iedereen wordt uitgenodigd om naar het Paastornooi te komen. Je kan meedoen, met bit wel.

MIXAR staat niet los van de rugbyploeg, er wordt actief op kruising ingezet. Open trainingen helpen daarin, maar ook ondersteuning vanuit de club op vlak van coaching.

MIXAR laat zien wat elke sport kan: geef prioriteit aan waarom je speelt, en bouw op. Het Erasmus+ programma (IMAS) hielp de eerste ploeg opstarten in Vlaanderen en inspiratie uit andere landen toonde al doende dat het werkt. Het basisprincipe is het recht om risico’s te nemen, ongeacht je mogelijkheden, en full contact sport te spelen. Ierland, Spanje: ze spelen er inclusief rugby, ze leren van elkaar. MIXAR richt zich op 16+. Sport Vlaanderen ondersteunt hen.

Toeleiding en achtergrond

Een ander aspect dat Jasper aanhaalt, is de nood aan sociale kennis van coaches en trainers. Zowel om jongeren en volwassenen te bereiken, als om zelfvertrouwen te hebben als trainer om goed op de ploeg in te kunnen spelen. Hij zelf heeft zijn professionele achtergrond mee, dit geldt niet voor alle rugbyspelers met trainersambitie. De een heeft voldoende aan ervaring opdoen, de ander wil graag extra informatie. Deze twee aspecten kunnen opgevangen worden op een eenvoudige manier, via vorming of kennismakingssessies, maar daar moet wel oog voor zijn.

De toeleiding van jongvolwassenen blijkt toch een moeilijkheid, ook voor hen. Soms is er ondersteuning, veel spelers komen zelfstandig, maar er is een grijze zone van wie niet bereikt wordt of niet bij hen komt. Het is daarbij ook steeds een evenwicht zoeken tussen inclusief en exclusief, afhankelijk van de startgroep.

Rugby Vlaanderen is niet groot en leunt op haar vele vrijwilligers, maar dat de waarden van de rugby een steun en basis vormen voor een inclusieve werking, is wel duidelijk.
Lees hun Transferkit (zie onder voor korte inhoud) en startersgids voor tips en visie of raak geïnspireerd via Instagram. Ook andere sporten kunnen vanuit hun basis bouwen aan inclusiviteit in de ploeg.

* IMAS (International Mixed Ability Sports) biedt praktische Mixed Ability sport en training aan voor organisaties over verschillende sporten heen, beperkingen, gezondheidszorg en educatieve sectoren rond inclusie, diversiteit en het Mixed Ability model.

https://rugby.vlaanderen/mixar/

Lees ook: We just need to make it work – my Mixed Ability journey! – International Mixed Ability Sports

MIXAR brengt ook een eigen magazine uit.

De transferability kit

Deze transferabilty kit over MIXAR (Mixed Ability Rugby) toont hoe de kernwaarden van de rugbysport zich lenen tot een inclusieve clubsport. In deze publicatie kan je een sterke visie terugvinden, do’s en don’ts en hun visie op de maatschappelijke relevantie van MIXAR. En dit alles blijkt even goed transfereerbaar naar andere sporten.

De kernwaarden van rugby gaan over respect en samenwerking. Elkaar aanvullen als team is van belang. Geen aangepaste regels, wel de basis gebruiken om elk team te coachen. In de publicatie gaan ze in op problemen die ze tegenkomen.

De veronderstelling, bijvoorbeeld, dat een inclusieve groep meer beschermd moet worden tegen risico’s van kwetsuren wordt tegengesproken via hun educatieve aanpak. MIXAR wil niet anders werken dan bij een andere ploeg en gaat uit van zorg voor iedereen en instemming van deelname met mogelijke risico’s als eigen aan (elke) sport. De aanpak werpt haar vruchten af. Mixed deelnemers voelen zich gesterkt in hun onafhankelijkheid, zowel binnen de sport als breder in hun leven. Ze tonen dat de perceptie van beperkingen verandert door de volledige integratie van de ploeg in de club, door tegen andere reguliere ploegen te spelen.
Het is voor MIXAR belangrijk dat inclusie zich doorzet naast het veld. Een inclusieve ploeg maakt volwaardig deel uit van de club, en wordt niet als apart segment behandeld.

De publicatie geeft je richting als je zoekt naar een opstap om een inclusief team te starten, met do’s en dont’s, een uitgesproken visie via een manifest over het (niet) anders zijn en tips over wat je wel en niet nodig hebt om ruimte te geven aan een mixed-ploeg. Tot slot vind je er gedeelde ervaringen van (internationale) spelers terug.

Bekijk zeker ook de Mixed Ability Rugby gids, die hierbij aansluit en je richting geeft om een team op te richten. We delen hieruit alvast de basisprincipes:

• Gezondheid en geluk. Levens transformeren via lichamelijke activiteit en sociale interactie.
• Inclusie en gelijkheid. Iedereen toelaten om van sport te genieten zonder te worden gescheiden, geclassificeerd of gelabeld.
• Lidmaatschap en gevoel van thuishoren. Een sfeer van ergens thuishoren opbouwen via gemeenschappen, teams en clubs.
• Gelijke deelname. Kansen creëren voor gemarginaliseerde groepen om deel te nemen aan het spel.
• Regels en reglementen. Dezelfde regels als de mainstream sporten overnemen met slechts enkele aanpassingen aan de individuele noden van de deelnemers.
• Barrières overbruggen. De elitaire normen uitdagen om de segregatie en vooroordelen binnen de sport te overbruggen.

Lees ook het verslag van de Dialoogdag 'Inclusie in de 20' op onze website.