Nieuw lokaal netwerk Sint-Pieters-Leeuw over de gouden rol van ervaringsdeskundigen

In deze blogreeks onderzoeken Demos en publiq hoe het lokaal netwerk en de UiTPASwerkgroep toeleiding zich tot elkaar verhouden. Aan de hand van 5 interviews krijgen we inzichten in het ontstaan van werkgroepen en overlegstructuren die naast elkaar of complementair werken rond vrijetijdsparticipatie. 

We vroegen ons af hoe een kersvers lokaal netwerk zich organiseert en hoe dit gecombineerd wordt met de uitrol van UiTPAS. Voor antwoorden gingen we in gesprek met Michelle Greitemann regisseur lokaal netwerk en UiTPAScoördinator van Sint-Pieters-leeuw. Michelle is sinds een jaar aangesteld als coördinator Netwerk tegen armoede, een functie die onder de integratiedienst valt. Het is een volledige nieuwe functie waardoor het takenpakket organisch kan groeien. 

De belangrijkste aandachtspunten in haar takenpakket zijn: een buddywerking uitbouwen, het stimuleren van vrijetijdsparticipatie en betrokkenheid bij allerlei initiatieven rond armoede. De eerste voorbereidende gesprekken voor de opstart van een lokaal netwerk vonden plaats in juni 2019. Uit het overleg met een aantal spilfiguren en ervaringsdeskundigen in Sint-Pietersleeuw kwam de doorstart met een UiTPAS snel bovendrijven, om dan meteen ook een lokaal netwerk op te starten. In oktober 2019 werd de nota vrijetijdsparticipatie ingediend en later ook goedgekeurd, zodat het netwerk in januari 2020 officieel van start kon gaan. UiTPAS zit nog in de opstartfase, maar als alles volgens plan verloopt dan is de lancering voor januari 2021. 

Michelle studeerde af als orthopedagoge en sociaal werker. Allebei opleidingen waar je veel inzichten krijgt in individuele en groepsprocessen. Ze vertelt dat ze vooral door haar werkervaringen in inloopcentra  en in een onthaalhuis voor vrouwen en kinderen de vele gezichten van armoede leerde kennen. Deze vooropleiding en werkervaring zijn zeker een goede basis om een lokaal netwerk te coördineren. Regisseurs die deze voorkennis niet hebben, moedigt ze aan om zich te verdiepen in de materie en vooral interactie te hebben met mensen in armoede. Mensen die echt armoede meemaken kunnen het best aangeven wat ze nodig hebben en wat werkt en wat niet werkt. 

Het lokaal netwerk komt normaal één keer per maand samen in de werkgroep participatie. De vergaderingen gaan door in het administratief centrum in Ruisbroek, een deelgemeente van Sint-Pieters-Leeuw. Deze locatie ligt vlakbij een station waardoor het gemakkelijker te bereiken is voor de leden van armoedevereniging Open armen. In deze bijeenkomsten worden de afspraken opgevolgd uit de nota vrijetijdsparticipatie, UiTPAS en geplande groepsactiviteiten. “Covid-19 maakt het wel moeilijk om fysiek af te spreken,” vertelt Michelle. “Voorlopig komt het netwerk digitaal samen, maar daardoor mist het netwerk de aanwezigheid van ervaringsdeskundigen.” 

In Sint-Pieters-Leeuw organiseren ze ook een aparte werkgroep toeleiding. In deze UiTPASwerkgroep ligt de focus op sociale partners en ervaringsdeskundigen. Deze groep is veel kleiner waardoor het werkbaar blijft. Iedereen heeft ruimte om zijn zegje te doen. In deze werkgroep kunnen de deelnemers ,vanuit hun sociale expertise of deskundigheid verworven vanuit eigen ervaringen, veel specifieker ingaan op de noden van de doelgroep. Hierdoor wordt de toegankelijkheid van UiTPAS vergroot. Met het oog op de lancering van UiTPAS komt de werkgroep toeleiding en de werkgroep participatie samen. Op die manier zit iedereen meteen op dezelfde lijn. 

Michelle vindt het vooral belangrijk dat ervaringsdeskundigen kunnen bijdragen aan het overleg. Als regisseur moet je erop toezien dat iedereen aan bod durft en kan komen. Dit doe je door een positieve, veilige sfeer te creëren. Je kan kleine dingen doen om mensen gerust te stellen. De aanwezigheid van een bekend gezicht doet al veel. Elke ervaringsdeskundige is ook anders. De ene is al mondiger dan de andere. Sommige mensen hebben geen zin om het woord te nemen en dat moet ook kunnen. Daarnaast is het ook belangrijk dat je als regisseur met iedereen blijft communiceren. Zo krijg je beter zicht op wat de verwachtingen zijn, want als je begint dingen op te dringen zal je gedragenheid verliezen.