Nieuwe afsprakennota's lokale netwerken 2020-2025 goedgekeurd

Beeld: door Rachel via Unsplash

De Vlaamse minister van Cultuur heeft op 23 december 2019 de nieuwe afsprakennota's vrijetijdsparticipatie 2020-2025 van 167 Vlaamse gemeenten en de afsprakennota van een intergemeentelijk samenwerkingsverband goedgekeurd. De afsprakennota vanuit het intergemeentelijk samenwerkingsverband Neteland, een samenwerking vijf gemeenten (Herentals, Olen, Grobbendonk, Herenthout, Vorselaar), is een primeur. In totaal werken dus 172 gemeenten en de VGC vanuit een afsprakennota aan meer en betere vrijetijdsparticipatie van mensen in armoede.

Met die extra gemeenten die instappen in de maatregel lokale netwerken, zijn we vanuit Demos blij. Tijdens onze ondersteuning en coaching in de loop van 2019 ontmoetten wij heel wat enthousiaste lokale actoren, zowel vanuit de gemeente als vanuit armoedepartners. Demos heeft sinds 2008 de decretale opdracht om lokale netwerken te ondersteunen.Via het Participatiedecreet zet de Vlaamse overheid in op de creatie van lokale netwerken. Deze netwerken krijgen als opdracht de participatiedrempels voor personen in armoede op het vlak van cultuur, jeugdwerk en sport weg te werken.

Concreet kan elke gemeente de subsidie aanvragen via het indienen van een 'afsprakennota vrijetijdsparticipatie voor mensen in armoede', meteen ook het resultaat van een doorgedreven overleg tussen de vrijetijdsdiensten (de gemeente), het OCMW en verenigingen die werken met mensen in armoede. Omdat ook in vrije tijd de sociale uitsluiting zich op meerdere levensdomeinen uitstrekt, zijn netwerken die uiteenlopende actoren met elkaar verbinden cruciaal. De sectoroverschrijdende aanpak van vrijetijdsparticipatie van mensen in armoede en de dialoog met de doelgroep blijkt goed te werken, met een evolutie van 35 betrokken gemeenten in 2009 naar 172 betrokken gemeenten in 2020.

Veel meer gemeenten met een afsprakennota, maar allemaal met 6% minder middelen

Wat het trekkingsrecht voor de lokale netwerken betreft: op het eerder bepaalde trekkingsrecht is een besparing toegepast van ongeveer 6%. Tegelijkertijd zijn middelen vrijgemaakt om de instroom van de 30 nieuwe netwerken op te vangen. Het totale budget voor de lokale netwerken is nu 1.338.764 euro voor de uitvoering van168 nota's uit 172 gemeenten en de afsprakennota van de VGC (2016-2020). Voor 2019 was dit totaalbedrag 1.338.400 euro voor in totaal 143 netwerken. Dit houdt in dat de geplande budgetten ingediend in het kader van de afsprakennota lager uitvallen.

Vanuit Demos signaleerden we al eerder dat het principe van cofinanciering binnen deze maatregel aan optimalisatie toe is. De twee parameters die in rekening worden gebracht om de middelen (de zogenaamde trekkingsrechten) tussen de gemeenten te verdelen, verdubbelden sinds 2009. Dit wijst erop dat de doelgroep van deze maatregel, namelijk het aantal mensen in armoede, stijgt. Het budget voor cofinanciering vanuit de Vlaamse overheid bleef het laatste decennium constant en neemt nu af met 6%. We willen er, samen met steden en gemeenten, over waken dat deze beslissing de duurzame impact van deze maatregel niet ondergraaft.

Samengevat: blij met de vooruitgang, maar bezorgd over de (financiële) ruimte die lokale netwerken krijgen om samen met mensen in armoede rond diverse drempels naar vrijetijdsparticipatie te werken en vanuit het lokaal netwerk impulsen te geven naar een sociaal vrijetijdsbeleid. De volledige lijst met de lokale netwerken en de trekkingsrechten vind je hier.