Sociale sportinitiatieven op de foto? Een tussenstand over ons vooronderzoek

Beeld: Michalkajzerek - cc by 2.0

Meer kansen bieden om mede-eigenaar in de samenleving te worden, dat is één van de doelstellingen van ‘sociale sportinitiatieven’ (SSI’s). Dat zegt de voorlopige werkdefinitie van SSI’s die volgt uit ons onderzoek waarover we eerder in januari hebben bericht. Met nog twee maanden te gaan in het onderzoek delen we hieronder enkele zaken over wat we intussen weten over de identiteit van een sociaal sportinitiatief.

Verzameletiket

In ons onderzoek stellen we de vraag of het mogelijk is om de SSI’s in Vlaanderen en Brussel onder één noemer te plaatsen, zonder hun unieke persoonlijkheid geweld aan te doen? Slagen we erin om de identiteit van een sociaal sportinitiatief zo beschrijven dat ze zich hierin herkennen en de kans krijgen om zichzelf te zijn? En – niet onbelangrijk – is dit verzameletiket sterk genoeg om overheden tot een erkenning te verleiden om er zo steun aan te verlenen?

Een werkdefinitie

Ons onderzoek loopt intussen zo’n vier maanden, en inzichten beginnen te rijpen. Die zijn al getoetst, maar nog lang niet afgerond. Het gaat immers over een vooronderzoek, dat bouwstenen verzamelt voor verdere constructies. We hebben een eerste, voorlopige definitie die gemeenschappelijke kenmerken van SSI’s beschrijft en tegelijkertijd een aantal variaties een  plaats geeft. Daarbij staan de volgende eigenschappen van deze initiatieven samen centraal:

• het gaat altijd over mensen en groepen die bijzondere aandacht nodig hebben. Ze beschikken over minder participatiekansen omwille van uitsluiting en achterstelling. Daartoe moeten er drempels verdwijnen, extra kansen komen en structuren veranderen;
• het gaat over drie doelstellingen die telkens terug komen en waar SSI’s zelf minstens 1 prioriteit in leggen: (1) fysieke, mentale en sociale gezondheid, (2) actief sporten en bewegen, oefenen, genieten, spelen en (3) meer maatschappelijke participatie en kansen bieden om volwaardig mede-eigenaar in de samenleving te worden;
• het gaat over initiatieven die dichtbij de doelgroepen staan en niet zonder brede, wijde netwerken en diverse bondgenoten kunnen, dwars door sectoren en niveaus.

Een gemeenschappelijke sokkel 

Deze gemeenschappelijke kenmerken vormen de basis of “sokkel” waarop veel varianten een plaats vinden. Zo maken SSI’s altijd een eigenzinnige combinatie. Ze variëren qua doelgroepen. De ene doelstelling is soms sterker dan de andere. Hun keuzes kunnen variëren van wijkgebonden tot internationaal. Andere SSI’s richten zich heel sterk of net heel zwak op een bepaalde discipline of methode. Daarbij presenteren ze zichzelf als ofwel een autonome speler, ofwel een duurzaam onderdeel van een bredere organisator, ofwel als een (tijdelijk) project.

Hoe verder

De afronding is al in zicht. Er resten ons nog twee maanden om dit onderzoek af te werken. Daarbij wordt de voorlopige definitie nog verder getoetst. Toch gaat de aandacht vanaf nu veel meer naar het overheidsbeleid. Op welke manier kunnen zowel gemeentebesturen (en VGC), als Sport Vlaanderen de SSI’s zo goed mogelijk ondersteunen? Kunnen we de noden en wensen van SSI’s verbinden aan wat overheden kunnen en willen? Zijn er goede voorbeelden? Kunnen bestaande regels, mits aanpassingen, beter werken? Of zijn er nieuwe instrumenten nodig?

Je leest het, vele vragen wachten op stevige antwoorden. Daartoe komen er nog specifieke focusgroepen en gerichte interviews. Tegen begin mei moet het eindverslag klaar zijn. Je wordt zeker nog verder op de hoogte gehouden via een afsluitend artikel op de website van Demos.  Natuurlijk hopen wij dat dit vooronderzoek concreet en inspirerend materiaal levert om daarna, samen met jou, nog in 2021 stappen vooruit te zetten.

Ondertussen contacteerden we alle ons bekende SSI’s om hun gegevens te checken, zodat we hen ook in een later stadium goed kunnen bereiken en op de hoogte houden. Wens je meer informatie, of heb je voorstellen of vragen, dan kan je altijd reageren via sociaalsportief [at] demos.be

Tot in april.

Guy Redig, met dank aan Pieter Smets