Demos is een team nomadische kenniswerkers. We volgen maatschappelijke ontwikkelingen die de cultuur-, jeugdwerk- en sportsector vormgeven en werken aan gelijkheid en participatie. We staan voor cultuur, jeugdwerk en sport die aansturen op maatschappelijke veranderingen en bouwen aan een meer open, inclusieve en democratische samenleving.
De wens om een kwetsbare ouder te mogen zijn
item_left

item_right
De wens om een kwetsbare ouder te mogen zijn
Kwetsbaar ouderschap raakt ons allemaal. Het boek 'De wens, of het ware verhaal van Titi en Tony' van Uitgeverij TIPTOE Print vertelt het verhaal van een alleenstaande moeder en haar zoon die in een onzekere wereld zoeken naar stabiliteit. Hun reis roept belangrijke vragen op over wat we als samenleving beschouwen als ‘normaal’ ouderschap, en wie zich daarbinnen kan bewegen.
Persoonlijke omstandigheden en maatschappelijke druk beïnvloeden ouderschap want middelen en kansen zijn ongelijk verdeeld. Kwetsbaar ouderschap is geen keuze, maar een gevolg van een samenleving die niet iedereen gelijke steun biedt. Ouders dragen de verantwoordelijkheid voor het welzijn en de ontwikkeling van hun kinderen, maar wat als die draagkracht onder druk komt te staan?
Auteur: Ann Van de Vyvere
(c) Michaela Kukovicovà
Verborgen kwetsbaarheid
Ouders beginnen hun rol niet met een blanco blad. Iedereen brengt ervaringen, herinneringen en verwachtingen mee. Wat als die 'bagage' zwaar weegt? Ouders met psychische uitdagingen, zoals depressie of angst, voelen zich vaak onzeker over hun ouderschap, zeker als er weinig maatschappelijk begrip of passende hulp is. Ook fysieke beperkingen, zoals verminderde mobiliteit of chronische pijn, kunnen het dagelijks ouderschap ingewikkelder maken. Daarnaast is toegang tot kennis en vaardigheden cruciaal. Het navigeren door de complexe uitdagingen van het ouderschap kan veel stress met zich meebrengen, vooral in een samenleving die verwacht dat ouders altijd alles weten en snel handelen. Hierdoor blijven kwetsbaarheden vaak verborgen.
Het dorp als hoeksteen van de samenleving
Een bekende uitspraak is: 'It takes a village to raise a child'. Als dat ‘dorp’ ontbreekt, wordt ouderschap een uitdagende taak. Sociaal isolement is een belangrijke factor in kwetsbaar ouderschap. Zonder een ondersteunend netwerk wordt het veel moeilijker om om te gaan met zowel kleine als grote crisissen. Eenzaamheid wordt vaak gezien als een individueel probleem, terwijl het vaak een teken is van bredere sociale uitsluiting.
Emotionele uitdagingen kunnen leiden tot onzekerheid over huisvesting, financiële instabiliteit of een juridische strijd, bijvoorbeeld relatieproblemen, partnergeweld of een scheiding. Helaas ontbreekt er vaak een ondersteunend of op maat gemaakt kader vanuit de overheid.
Het idee van collectief ouderschap sluit aan bij het gezegde, het opvoeden van kinderen is geen taak die alleen door ouders gedragen hoeft te worden. Collectief ouderschap betekent niet alleen praktische hulp, zoals opvang, vervoer of een luisterend oor, maar ook het delen van sociale en emotionele verantwoordelijkheden. Het gaat om een gemeenschappelijke houding waarin we elkaar actief ondersteunen. Dit kan bijvoorbeeld door kwetsbaarheid te normaliseren: het erkennen dat het oké is om niet alles te weten of kunnen als ouder. Zo bouwen we, stap voor stap, meer sterke gemeenschappen.
Een spiegel van kwetsbaarheid: Titi en Tony
We hebben herkenbare verhalen nodig om kwetsbaarheid in ouderschap bespreekbaar te maken. Uitgeverij Tiptoe Print biedt met het prentenboek 'De wens, of het ware verhaal van Titi en Tony' een krachtige blik op de realiteit van alleenstaand ouderschap, armoede en dakloosheid.
In de ogen van de jonge Titi lijkt het leven op straat geen zware last, maar in zekere zin een avontuur. Hij heeft sterren als plafond en zijn schildpad Felix als beste vriend. Dit perspectief, gekleurd door de onbevangenheid van een kind, maakt het zware thema toegankelijker zonder afbreuk te doen aan de ernst ervan. Het benadrukt ook hoe verbeelding kan dienen als bron van kracht voor ouders en kinderen die zich in kwetsbare situaties bevinden.
What doesn’t kill you…
Veerkracht, het vermogen om met crisissituaties om te gaan, wordt opgebouwd door te kunnen rekenen op persoonlijke, sociale en financiële hulpbronnen, en professionele steun. De uitspraak 'What doesn’t kill you makes you stronger' suggereert dat ingrijpende gebeurtenissen kunnen leiden tot persoonlijke groei, en dat je zelfs een betere kwaliteit van leven kunt ervaren na trauma. Maar de grote vraag is: hoe bouw je veerkracht op als je geen hulpbronnen hebt?
Verbeelding als inzet
In het boek gebruiken Titi en Tony hun verbeelding als een overlevingsstrategie. Door de hulp van een imaginaire, sprekende hond en een schildpad vinden ze opnieuw een geborgen thuis. De illustraties zijn zowel speels als poëtisch en brengen een diepe menselijke gevoeligheid over, zonder in sentiment of sensatie te vervallen. Het verhaal biedt herkenning voor ouders die met soortgelijke problemen worstelen en voor kinderen die de kracht van dromen ontdekken. Het raakt universele thema’s aan zoals thuiskomen, voor elkaar zorgen en blijven geloven in een betere toekomst.
Hoe onwaarschijnlijk het ook lijkt, thuiskomen kan overal, zelfs in een kartonnen doos of onder een brug, zolang er maar menselijke warmte en zorg aanwezig is. Tity en Tony moesten meerdere keren verhuizen tot ze uiteindelijk zonder dak boven hun hoofd op straat belanden. Toch blijven ze dromen en thuiskomen, bij elkaar.
Ouders willen kwetsbaar mogen zijn, zonder het gevoel te hebben dat ze uitdagingen alleen moeten dragen. Laten we wensen dat de samenleving deze lasten mee draagt. Het ware verhaal is dat ouders niet falen, maar wel de draagkracht ontbreekt.
Boekpresentatie
Met een unieke presentatie op 12 februari 2025, denk aan een warme bijeenkomst met koffie en taart, kan dit boek niet alleen worden gedeeld met een breed publiek, maar ook dienen als aanzet voor gesprekken rond relevante thema’s als alleenstaand ouderschap, armoede, dakloosheid en opgroeien. Silvie Moors gaat hierover in gesprek met kinderpsychiater en boekenfanaat Winny Ang. Opgelet, inschrijven is gratis maar verplicht. Dat doe je via info [at] tiptoeprint.eu tem 11 februari. Meer info over het boek vind je via de website van TIPTOE Print.