JoCult Light. Een participatieproject op het snijvlak cultuur en jeugdzorg.

item_left

item_right

JoCult Light. Een participatieproject op het snijvlak cultuur en jeugdzorg.

Praktijk

De Wissel, MFC Combo, Barranja en Artforum delen de doelstelling om jongeren in kwetsbare situaties (jeugdzorg, problematische opvoedings- en/of gezinssituatie, armoede, andere etniciteit) via kunst en cultuurparticipatie meer kansen te bieden, waardoor ze zichzelf kunnen ontdekken, hun eigen verhaal kunnen vorm geven, kunnen waarderen en gewaardeerd worden. Met het project JoCult Light bouwen deze partners, met de jongeren, aan een duurzaam breed platform Jeugdhulp – Culturele sector.

Aanleiding voor het project

In het najaar van 2012 werden de eerste zaadjes gelegd voor deze samenwerking. Kunst en Cultuur was het jaarthema van het Agentschap Jongerenwelzijn. De Wissel en Vitamine C namen het initiatief voor een ontmoeting tussen cultuur en jeugdhulp. MAGDA, het toenmalige expertisenetwerk cultuureducatie (ENCE) in Vlaams Brabant, nam later de inspirerende en ondersteunende rol over van Vitamine C. Via MAGDA ontstond de samenwerking met Barranja. Barranja maakt theatervoorstellingen samen met jongeren in een tijdsspanne van enkele maanden. De voorbije jaren werden in samenwerking met De Wissel al twee voorstellingen gemaakt, de eerste keer enkel voor een intern publiek, de tweede keer ook voor externen. Artforum doorliep het experimenteel initiatief TRES met drie organisaties uit de jeugdzorg: De Wissel, OBC Ter Wende-Espero en MFC Combo. TRES is een project waarin kinderen en jongeren uit de bijzondere jeugdzorg de kans krijgen om nauw samen te werken met een beeldend kunstenaar.

Beschrijving van het project

Via het project JoCult willen de partners de eerdere experimentele initiatieven verdiepen en bouwen aan een overkoepelend samenwerkingsplatform Jeugdzorg-Cultuur. Daarnaast zet het in op een nieuw experiment, de 'Troubadours'. Troubadours is een sociaal-artistiek project waarin enkele jongeren een kort optreden in elkaar steken dat te zien is op een feest, een studiedag, een proclamatie, etc. Met dit project wil het platform inspelen op de eigenheid van de jongeren in de Jeugdzorg. Deelnemende jongeren krijgen op heel korte termijn een boost van zelfvertrouwen  en doen een eerste podiumervaring op die hen kan prikkelen tot meer. Deze formule biedt de mogelijkheid aan jongeren om eigenaarschap op maat op zich te nemen (roadie, zanger, lichtman, onderhandelingen met organisatoren, aankondiging, bekendmaking, ...).

De troeven van Troubadours op een rijtje:

  • Troubadours beoogt actieve participatie aan cultuur, maar is op maat van die jongeren. Het kan een lichtere vorm van cultuurparticipatie zijn, met een minder lange spanningsboog en een sneller resultaat. Of een formule voor jongeren die gebeten zijn door de microbe en op meer regelmatige basis aan iets willen werken.
  • Troubadours brengt jongeren in verbinding met diverse sociale en culturele contexten, afhankelijk van de aanvraag/event/doelpubliek. Dit betekent dat jongeren voor diverse publieken leren spelen (grote en kleine publieken, oud en jong, arm en rijk), maar ook op diverse locaties (het cultuurcentrum, maar even goed de straat, de bibliotheek, een huiskamer of het buurtcentrum). Omgekeerd betekent dit ook dat meer mensen in aanraking komen met de jongeren.
  • Troubadours biedt de mogelijkheid om de jongeren te laten groeien in ondernemerschap. Een bepaald concept kan goed blijken te werken en de jongeren kunnen worden aangezet om meer en meer zelfstandig taken op te gaan nemen in de organisatie ervan (bijvoorbeeld zichzelf promoten door een website of blog te onderhouden, contact met organisaties, vervoer regelen, decor en kostuums verzamelen en opstellen, een lichtplan leren maken, een technische installatie bedienen, enzovoort). Dit verhoogt de zelfstandigheid, het eigenaarschap en de autonomie van de jongeren.

Over de partners

  • De Wissel en MFC Combo zijn twee Vlaams-Brabantse organisaties uit de sector Jongerenwelzijn. Op diverse manieren ondersteunen en begeleiden zij jongeren en hun context om deze jongeren maximale ontwikkelingskansen aan te reiken. Al enkele jaren experimenteren zij met culturele en kunsteducatieve projecten voor de jongeren. Dit doen ze onder meer in samenwerking met Barranja en Artforum. De jeugdzorg heeft de traditie van het opzetten van brede samenwerkingsverbanden om het aanbod voor hun jongeren zo breed mogelijk te maken met onder andere kinder- en jeugdpsychiatrie, onderwijs, kind en gezin, huis van het kind, ...
  • Barranja is een vzw die zich specialiseert in artistieke co-creatie met jongeren. Ze doen dit door verschillende initiatieven in de jeugdzorginstellingen te realiseren. Barranja is een initiatief van Terri van Splunder en Koen Deca.
  • Artforum is een kunsteducatieve organisatie die kinderen en jongeren in contact brengt met kunst. De organisatie doet dit door de ontmoeting te organiseren tussen kinderen en jongeren en actieve kunstenaars, vanuit de veronderstelling dat kunst verwondert, verrijkt en confronteert. Artforum richt zich op alle kinderen en jongeren en maakt doelbewust de keuze om ruimte en kansen te creëren voor kinderen en jongeren die het moeilijk hebben om te participeren aan activiteiten.