LEJO werkt met tienerouders vanuit IEM achtergrond

Vanuit de projectoproep Sociale Integratie is een belangrijke impuls gegeven aan het Masterplan diversiteit in/en het jeugdwerk. Zestien projecten zijn goedgekeurd. Ook LEJO diende een project in. Met hun project wil LEJO tienerouders met een migratieachtergrond en meer specifiek jongeren uit Intra Europese Migratie (IEM) achtergrond in contact te brengen met het jeugdwerk én het jeugdwerk toegankelijker te maken voor deze tienerouders en hun kinderen.

Bovendien wil Lejo een tienerouder-jeugdwerk kaart met goede praktijken maken die jeugdwerkers/vertrouwensfiguren zelf kunnen gebruiken om de participatie van tienerouders met een migratieachtergrond aan het jeugdwerk te bevorderen. We spraken Lies Bruneel (die het project coördineert) en Marieke Spittaels (eindverantwoordelijke Tienerouders).Tienerouders zijn vaak een ‘vergeten’ en maatschappelijk kwetsbare doelgroep. Ze vinden moeilijk aansluiting bij het reguliere vrijetijdsaanbod, een sociaal netwerk en de arbeidsmarkt. Het netwerk van LEJO in het jeugd(welzijns)werk, onderwijs- en welzijnsveld geeft aan dat zij tienerouders moeilijk bereiken en/of kunnen toeleiden naar jeugdwerk. Zeker de meest kwetsbare tienouders met een migratieachtergrond worden niet bereikt, haken af en leven geïsoleerd.

LEJO heeft ondertussen heel wat expertise uitgebouwd in het bereiken van tienerouders. Marieke en Lies vertellen over de aanleiding en aanpak in het project. Acht jaar geleden zijn ze gestart met een vrijetijdswerking voor tienerouders.”We organiseren vooral een vrijetijdsaanbod waarbij we weekendkampen voor tienermoeders organiseren, specifiek voor die doelgroep over heel Vlaanderen. We merkten dat er eigenlijk nog een doelgroep was, die we nog niet bereikten en dat waren eigenlijk vooral tienerouders met een migratieachtergrond en dan ook de IM-jongeren, de Roma-jongeren in het Gentse.”

Een extra signaal kwam er ook vanuit Het Huis van het Kind en het OCMW Gent, in het bijzonder voor tienerouders van Oost-Europese afkomst. Ook IEM-project (Intra Europese Migratie) van de dienst outreachend werken van de stad Gent geeft aan dat zij moeilijk contact kunnen maken met deze tienerouders en zij er nauwelijks in slagen om hen toe te leiden naar jeugdwerk. Dit wordt nog eens onderstreept vanuit de werkgroep Signalen Stad Gent waarin er extra aandacht wordt gevraagd voor Albaneese en Slowaakse Tienerouders. Dit is een werkgroep vanuit verschillende Gentse welzijnsorganisaties en diensten die vanuit de praktijk signalen registreren, analyseren en bundelen om samen met het (lokale) beleid tot veranderingen te komen.

Band opbouwen vraagt tijd

De tienerouders met IEM-achtergrond leven vaak geïsoleerd en verdwijnen zo van de radar van het jeugdwerk. Met dit project wil LEJO hen actief gaan opzoeken en band opbouwen. Het scherper krijgen van hun noden, wensen en drempels is een eerste stap. Op basis van deze informatie kunnen jeugdwerkinitiatieven acties ondernemen om deze diversiteit in hun werking ook toe te staan. LEJO werkt hiervoor in eerste instantie samen met het Gentse jeugdwelzijnswerk en met onze eigen TEENS-werking. Beide sporen uitwerken is nodig én tijdsintensief:

“Het vraagt ongelofelijk veel tijd om van de tienerouders het vertrouwen te krijgen, om al een keer een koffietje te gaan drinken. Dat wordt soms wel wat, denk ik, onderschat. Ik merk dat we daarnaast in ongelofelijk veel overlegorganen zitten, om signalen te geven, maar gaat soms ten koste van je basiswerk.  Ik vind het allemaal wel tof en belangrijk en we moeten ook die stem van die jongeren verspreiden, want ze kunnen het zelf niet vertellen. Maar we moeten toch zoeken naar de balans daarin.”

Netwerk rond tienerouders

Ondertussen heeft projectwerkster Lies een netwerk uitgebouwd met verschillende organisaties: dienst outreachend werken, buurtstewards, kind en gezin, trajectbegeleiders, spelotheken, inloopteams, Habbekrats, rode lotus, straathoekwerk, huis van het kind, verschillende sociaal wijkregisseurs, … “Ik merk bij de organisaties een grote vraag rond samenwerking, tienerouders is voor hun vaak een onbekend terrein. Sommigen bereiken ze wel en anderen niet. Maar de meeste organisaties staan wel open en willen bekijken wat ze kunnen veranderen. Het is ook goed als ze dan toch tienersouders bereiken, dat LEJO een vrijetijdsaanbod heeft en dat ze bij ons terecht kunnen komen. Die doorverwijzing gebeurt ook vaak. Bijvoorbeeld Kind & Gezin, zij bellen als ze een tienerouder over de vloer krijgen.” Alle partners zijn geïnformeerd over het project en er is gepolst naar eventuele samenwerking en werken aan drempels. Via Facebook brengt Lies het laagdrempelig aanbod voor tienerouders in kaart.

Jongeren in overlevingsmodus

Al heel snel viel op dat de tienerouders vooral nood hebben aan ondersteuning bij de basisbehoeften op zoek naar onderdak, vervoersmogelijkheden, toegang tot Nederlandse les, materiaal. “Veel jongeren zitten ook nog altijd in een overlevingsmodus en zijn niet meteen bezig met vragen over vrije tijd. We ondersteunen bij het zoeken naar huisvesting en kinderopvang en van daaruit vangen we al veel signalen op. Het belangrijkste signaal naar overheden vind ik dat de vragen vanuit de tienerouders start met die vraag van overleven.” Een bedenking of vaststelling vanuit LEJO is dat ze te weinig tijd en volk hebben om op alle vragen in te gaan. Intensievere begeleiding nodig voor deze kwetsbare groep.

Aanpassingen in twee richtingen

Het is momenteel ook niet eenvoudig om jongeren toe te leiden naar het bestaande vrijetijdsaanbod. Het aanbod waar zowel moeder, vader en het kind terecht kunnen is zeer beperkt in Gent. “We kijken teveel vanuit onze Vlaamse bril, we hebben voor iedereen een aanbod op leeftijd, die jongere gaat dan naar de dansles, en die die gaat dan naar de scouts, … maar bij deze jongeren is dat anders. Je moet je aanbod afstemmen op hun manier van vrije tijd beleven en dat is vaak in familie. Je kan niet zeggen: we gaan alleen met die mama en dat kindje iets doen, want die jongeren leven in groep. Die gaan maar in op een aanbod of gaan ergens komen als iedereen van hun groep/familie ook welkom is.”

Lejo hoopt dat er basis van dit project en hun signalen en noden van IEM-tienerouders aanpassingen komen in het Gentse jeugdwerkaanbod:  “Ik vind het belangrijk om in twee richtingen te werken. Dat je de noden van de doelgroep in kaart brengt en dat we kijken welk aanbod er is. Maar ook: hoe kunnen we ons anders organiseren en inspelen op die noden? Die wisselwerking vind ik wel zeer belangrijk. Dat het niet altijd een kwetsbare groep is die zich moet aanpassen aan het aanbod dat er is.”