My roots on stage - vzw Thebe - Maasmechelen

Hoewel het mijnverleden in Maasmechelen nog steeds duidelijk aanwezig is, verliest de jongere generatie zienderogen kennis en feeling met de eigen geschiedenis. Om hieraan tegemoet te komen zette vzw Thebe in op verschillende projecten. Thebe is een jeugdwelzijnswerking in Maasmechelen die al jarenlang ervaring heeft in het projectmatig werken met jongeren in een maatschappelijk kwetsbare situatie. In 2012, naar aanleiding van de honderdste verjaardag van de Tuinwijk in Eisden, maakte ze mijnverleden, een filmproductie waarin de jongeren op onderzoek gingen naar de lokale mijngeschiedenis en het verleden van hun eigen familie. vzw Thebe ontdekte zo de drive en het talent van haar jongeren om te acteren. Ook werd duidelijk welke impact dit medium had op de jongeren en de bewoners uit de gemeente . In 2014 liep een tweede participatieproject My roots on stage waarin de ervaringen van de jongeren werden omgezet in de theatervoorstelling: 'Verraad' onder regie van Ali Incirci.

In het kader van de bovenlokale projecten voor artistieke expressie bij jongeren kon Thebe de theaterwerking verderzetten met een voorstelling in 2015: 'Ali's in wonderland' en in 2016: 'Verlichting'. Deze voorstellingen werden geregisseerd doorGökhan Kızılbuğa en besteden veel aandacht aan de ontwikkelingen in het Midden Oosten en de vluchtelingenproblematiek. Bij de laatste voorstelling speelt ook een jonge Irakese vluchteling mee. Van bij de start ondersteunt en coördineert Thebe-medewerker Alev Duymaz deze werking.

In een gesprek beklemtonen de jongeren de waarde van deze werking. Voor verschillende deelnemers staat de wereld van theater in scherp contrast met de rest van hun vrije tijd, die ze grotendeels op straat doorbrengen. In vergelijking met de straat 'beperkt' het theater deze jongeren: het vergt regelmaat, zelfdiscipline, concentratie en doorzettingsvermogen om iedere keer op tijd aanwezig te zijn op de repetities en om het hele proces vol te houden. Maar tegelijk bevrijdt theater ook. Jongeren ontsnappen aan de codes van de straat en de restricties van hun imago en voelen zich vrij om te zeggen wat ze denken, te tonen wat ze voelen en te zijn wie ze willen zijn. Thema's uit de buitenwereld zoals taboe's, vooroordelen en onrecht sijpelen het repetitielokaal binnen en omgekeerd stappen de jongeren met versterkt zelfvertrouwen weer de straat op. Ze doen iets met hun leven. Maar de effecten zitten niet alleen bij jongeren. Theater is niet alleen een uitlaatklep voor hun vele frustraties, het dient ook als spreekbuis om andere mensen wakker te schudden.

Ondertussen is de groep ook een hechte vriendengroep geworden. Ook buiten de repetities komen ze samen voor allerlei activiteiten. Maar dat gaat niet zonder slag of stoot. Hoe waardevol ook, het creatieproces verloopt niet zonder spanningen, conflicten,... Als op het einde van de rit alles in de plooi valt, dan blijkt het al die moeite waard. Ook de omgeving van de acteurs, die met de nodige vragen en twijfels het proces opvolgt, wordt beloond als ze zien hoe de voorstelling onthaald wordt. Voor de regisseur en voor Alev, die vanuit vzw Thebe het theaterproject trekt, vergt zo'n proces veel opvolging achter de schermen. Het is constant zoeken naar het subtiel evenwicht tussen steunen en stimuleren, tussen streng en mild zijn, tussen uitdagen en afremmen. Het vergt voldoende affiniteit met de jongeren en voldoende kritische afstand. Het is vooral een kwestie van elkaar graag zien.