Playbox Cultureghem lokt jeugdbewegingen naar de wijken

Vanuit de projectoproep Sociale Integratie is een belangrijke impuls gegeven aan het Masterplan diversiteit in/en het jeugdwerk. Zestien projecten zijn goedgekeurd. Ook Cultureghem diende een project in. Cultureghem laat jongeren die ze bereikt in de wijken via een mobiele werking doorstromen naar andere jeugdwerkpartners zoals Scouts en Gidsen Vlaanderen. Door zelf met de playboxen van Cultureghem de wijken in te trekken en samen te werken met de jeugdbewegingen, kunnen kinderen en jongeren op een laagdrempelige manier kennismaken met het jeugdwerkaanbod van jeugdbewegingen.

Beeld: Cultureghem vzw

Cultureghem organiseert projecten en activiteiten op de site van de abattoir in Anderlecht wanneer er geen markt doorgaat. Op vrijdag, zaterdag en zondag gaat op de site een markt door, de rest van de tijd blijft de ruimte onbenut. Cultureghem ontwikkelde de afgelopen vier jaar met KETMET en KOOKMET twee projecten waarin ontmoeting centraal staat. In het ene project gebruikt men spel (KETMET), in het andere voeding (KOOKMET) om mensen en organisaties met elkaar te verbinden.

Met KETMET verandert de site op woensdag aan de hand van mobiele playboxen in het grootste overdekte speelplein van Brussel. Cultureghem had ook een project bij de oproep ‘Bruggenbouwers’ waar ze voornamelijk werkten om kinderen en jongeren met een beperking een plekje te geven binnen hun organisatie. Voor deze projectoproep hadden ze reeds een goede samenwerking met Scouts en Gidsen waarmee ze samen een playbox gemaakt hebben. Met deze box vol recupmateriaal kan je naar pleintjes trekken en daar spelen met kinderen. Toch komen weinig scoutsgroepen die box ontlenen. Ze zien er tegenop om helemaal naar Anderlecht te komen om die box op te halen.

Met middelen vanuit de projectoproep sociale innovatie trekt Cultureghem op vraag van jeugdbewegingen nu zelf  naar de diverse pleinen in Brussel om met de playbox kinderen kennis te laten maken met spelen en jeugdwerk. Cem Aydogan coördineert het project.

Cultureghem is plekwerk

Een specifieke doelgroep heeft Cultureghem eigenlijk niet. Ze vertrekken vanuit de plek en gaan van daaruit kijken wat de gebruiker wil doen. Dat is een bewuste keuze. Brussel heeft ruimte die niet gebruikt wordt en niet altijd publiek toegankelijk is. Voor Cultureghem moeten publieke ruimtes plekken zijn voor ontmoeting in de buurt, om samen te genieten en spelen. Met “Plekwerk Op Wielen” trekt Cultureghem eropuit  met mobiele tools met als doel een plek te heractiveren en mensen bijeen te brengen. 

Die manier van werken wordt doorgetrokken in dit project. Brusselse jeugdbewegingen worden meegenomen in het plekwerken. In plaats van de jeugdbewegingen te vragen om naar hen te komen, trekt Cem met fiets en playbox naar die plek waar een jeugdbewegingen wil inzetten op spel en ontmoeting. “De realiteit bij Brusselse scoutsgroepen houdt in dat ze vooral blanke middenklasse jongeren bereiken. En ze hebben ook veel succes bij een bepaald publiek, verschillende groepen moeten zelfs een ledenstop invoeren. Toch zijn de scoutsgroepen zich er wel van bewust van dat zij geen afspiegeling zijn van de buurt. De scouts zitten voornamelijk in hun lokalen terwijl er buiten van alles gebeurt.” Zo lukt Cultureghem jeugdbewegingen uit hun kot om hun activiteiten te verplaatsen naar pleintjes, parken, straten, … Het maakt jeugdbewegingen ook meer zichtbaar in de wijk en zorgt voor een laagdrempelige kennismaking met en instap voor kinderen en jongeren. Door hen te leren meer naar buiten te trekken hoopt Cultureghem de jeugdbewegingen ook meer contextgevoeligheid mee te geven.

Gaandeweg is ook de Chiro betrokken geraakt bij het project. In tegenstelling tot de scouts hebben zij geen districtsraad, maar moest er in gesprek gegaan worden met de stadsmedewerker. Dat deze actor ook een partner werd, maakt het project heel boeiend. Op deze manier bereiken ze bovendien gaan samenwerken op meer pleintjes. 

Expertises komen samen

Binnen het project botsen zowel Cem als de vrijwilligers op grenzen. Er is de taalbarrière waar je creatief moet mee omspringen. De voertaal van de scouts is Nederlands. Wat doe je dan met de kinderen die buiten komen spelen die enkel Frans praten? Wat kunnen vrijwilligers aan? Wat doe je met een grote toeloop? Een aantal jeugdbewegingen werken ook met de ledenstop. Sommige kinderen zijn wel geïnteresseerd, maar kinderen kunnen zich niet aansluiten. Zonder mogelijkheid tot uitbreiding is het moeilijk om meer divers te worden.

Met de gedeelde expertise wordt ook samen aan die uitdagingen gewerkt. Enerzijds de expertise van Cultureghem met plekwerkleren, hun netwerk en tools. Anderzijds de expertise van jeugdbewegingen met jeugd- en vrijwilligerswerk. Cem hierover: “Ik begeleid scouts mee om kinderen die ze niet kennen aan te spreken. Cultureghem organiseert niet de activiteiten - dat kunnen de scouts zelf -  maar deelt de expertise die we binnen het plekwerken opgedaan hebben.”

Het doel is nog meer jeugdbewegingen mee te krijgen in het plekwerken. Tijdens de dag van de jeugdbeweging in 2019 palmden Cultureghem samen met de Scouts en Chiro-groepen het pleintje voor het Centraal station in. Ze gingen aan de slag met de boksbox en playpodbox. Zo konden groep die hen nog niet kenden, kennismaken met de tools en dit project.