Bronnenonderzoek. Informatie verzamelen voor je project.

Het uitvoeren van een bronnenonderzoek bestaat uit het opsporen en combineren van (vak)literatuur, krantenartikelen, interviews, rapporten, memo’s, verslagen, internetpagina’s,… Een bronnenonderzoek is vooral zinvol in een eerste projectfase: de informatie die je verzamelt kan helpen een onderbouwd en creatief project(voorstel) uit te werken. Het kan je nieuwe inzichten bieden, helpen actuele ontwikkelingen op te volgen, een stand van zaken op te stellen etc. Door je te verdiepen kan je een zicht krijgen op bijvoorbeeld andere (buitenlandse) projecten, welke aanpak bij x of y goed of net slecht werkte, welke alternatieven er zijn etc.

Hoe?

Stap 1. Baken een concrete en helder geformuleerde onderzoeksvraag af.
Voorbeeld: “Hoe kan je jongeren in maatschappelijk kwetsbare situaties participatief aan de slag laten gaan met het medium video?”

Stap 2. Breek de vraag op in zoektermen en synoniemen die je dan in verschillende combinaties kan ingeven in een zoekrobot.
Voorbeeld: ‘jongeren, adolescenten, jeugd, youth, youngsters,..’ en ‘participatie, deelnemen, cocreatie,..’. Dan kan je bijvoorbeeld zoeken op: ‘jeugd, cocreatie, film’.

Stap 3. De bibliotheek en het internet zijn de meest toegankelijke plekken om bronnen te verzamelen. Een expert kan je sleutelpublicaties aanraden die je dan weer bij andere bronnen kunnen brengen.
Voorbeeld: Dēmos kan je als kenniscentrum over participatie van kansengroepen relevante publicaties, mooie praktijkvoorbeelden en interessante organisaties aanraden die aansluiten bij het basisidee van je project.

Stap 4. Screen of lees bronnen in functie van (deel)antwoorden op je vraag. De gevonden informatie kan je dan categoriseren. De naam van de bron (en eventueel het concrete paginanummer) en het antwoord  kan je als citaat of samengevat met enkele steekwoorden noteren. Je kan je informatie op papieren steekkaarten noteren of bijhouden met een app als evernote. Zo bouw je een kennisplatform rond je onderzoeksvraag.

Voorbeeld: Je kan een steekkaart aanmaken met: ‘Video als participatiemiddel’  (in: ‘Video als methode’, p.45-67): ‘spreken een beeld’, ‘doen’, ‘leren monteren’, ‘samenwerken’.

Stap 5. De kaarten die antwoord geven op dezelfde vraag ga je vervolgens clusteren. Dat doe je door antwoorden die overlappen of op elkaar gelijken samen te brengen.

Stap 6. Je kan je antwoord(en) uitwerken in bijvoorbeeld een visietekst of richtlijn of de conclusies van je onderzoek als onderbouwing van het project opnemen in je projectdossier.