Medialab Quindo: straffe radio voor Jong Kortrijk

Het medialab Quindo bestaat een jaar of zes, maar toch is het al enkele jaren een ronkende naam in de stad. De 'straffe radio voor Jong Kortrijk' dankt dat onder meer aan Radio Respect, een project waarbij kwetsbare jongeren volop hun talenten kunnen ontwikkelen. Quindo kreeg daarvoor de zegen van koningin Mathilde, die de jonge radiomakers zelfs een bezoekje kwam brengen in 2016.

Op de Demos netwerkdag op 15 juni 2018 in Kortrijk gaan we in één van de werksessies op praktijkbezoek bij Radio Respect van het medialab Quindo. Wie na het lezen van dit artikel nog nieuwsgieriger is, schrijft zich best in vóór 13 juni om alles met eigen ogen te zien.

Quindo, ontstaan in de schoot van hogeschool Howest, wordt met enig gemak jongerenradio genoemd. Maar eigenlijk was het al van bij de start een crossmediaal project; een medialab waar niet alleen radio werd gemaakt, maar ook een website en videoproducties. De oprichter en eerste coördinator van het medialab, Tom Christiaens, vond al snel dat het project een te traditioneel publiek bereikte, namelijk middenklassejongeren die vaak al met muziek bezig waren en De Kreun bezochten enzovoort. En dat terwijl bleek dat die jongeren ook makkelijk andere vaardigheden aanleerden terwijl ze bezig waren met het radiowerk: op een respectvolle manier samenwerken, verantwoordelijkheid nemen, afspraken nakomen.

“We zagen daarin een potentieel voor groepen waarvoor dit minder vanzelfsprekend is”, aldus Broos Claerhout, die van in het begin stage liep bij Quindo en er nadien aan de slag ging als jeugdwerker. “Op hetzelfde moment kregen we ook veel vragen van sociale organisaties om samen te werken en kregen we de kans om bij de BBC in Norwich te gaan kijken hoe ze daar werkten met ‘community radio’: Pakistanen en Albanezen die elkaar vroeger niet kenden, groeten elkaar nu, omdat ze samen werken aan een radioproject.”

Die drie zaken samen stimuleerden Quindo om te beginnen met Radio Respect. Doel: kwetsbare jongeren zichzelf en hun talent laten ontdekken en ontwikkelen, door middel van het maken van media. Dat kan in aparte groepen via workshops, door samen met andere vrijwilligers te werken aan een Quindo-programma, of tegenwoordig ook als individu.

Ook de centrale locatie, in het muziekcentrum Track, helpt om geïnteresseerden te lokken. “Tijdens de verbouwing van Track, toen we moesten uitwijken naar een plek die minder centraal was, kwamen jongeren minder spontaan over de vloer”, stelt Alexander vast. “Hier lopen ze gewoon binnen, het is erg laagdrempelig. Dat is een grote troef.”

Quindo is ook: een beetje toveren

Er zijn enkele succesverhalen bij het verhaal van Radio Respect. Een autistische jongen maakt iedere donderdag een eigen radioprogramma. “Hij noemt het zelf: een beetje toveren. Zijn papa zegt: hier kan mijn zoon eventjes vergeten dat hij anders is. Dat is prachtig om te horen”, vertelt Broos.

Of neem het verhaal van David, die door een verlamming al zijn hele leven in een elektrische rolstoel zit. Een slimme kerel met veel interesses, maar hij kampte lange tijd met een groot gebrek aan zelfvertrouwen. Hij had bijna letterlijk een duwtje nodig van zijn vader om eens een kijkje te nemen bij Quindo. “De eerste keer was ik overdonderd”, vertelde David twee jaar geleden aan het magazine Sien, “maar na het volgen van enkele workshops kreeg ik de microbe te pakken.” David won aan zelfvertrouwen, leerde op mensen afstappen, afspraken regelen en interviewen, en heeft nu zijn wekelijkse radioshow over cultuur: ArtiFacts. Twee jaar geleden mocht David live presenteren, tijdens een bezoek van koningin Mathilde, die een kijkje kwam nemen bij dit bijzondere medialab.

“Zo gebeuren er iedere week wel dingen. Onlangs kregen we vier gasten over de vloer van de leefgroep De Zande uit Beernem, een gesloten instelling. Die kwamen voor een kennismaking. De dag nadien belde hun begeleider om te zeggen dat ze nog steeds over Quindo bezig waren, terwijl zoiets daar bijna nooit gebeurt. Het zijn kleine dingen, maar hopelijk hebben we daar ook weer een zaadje geplant”, zegt Broos. “Wij benaderen mensen op een positieve manier. Je ziet dat zoiets op den duur effect heeft.”

Quindo is een graag geziene partner bij tal van projecten. “We worden vaak gevraagd om de communicatie te verzorgen, vooral bij participatieprojecten. Denk maar aan Jong Kortrijk Spreekt.”

Stadsfeesten als hoogtepunt

Het hoogtepunt van ieder werkjaar is voor Quindo de Sinksenfeesten, als er live verslag wordt uitgebracht van het grote stadsfeest. “Ook daarbij hadden we voor het eerst meer kwetsbare jongeren dan jongeren uit onze reguliere werking, en het onderscheid in productie was niet te horen of niet te zien. Dat is ook erg mooi om mee te maken”, zeggen Broos en Alexander, die samen met ‘mediamaker’ Thomas Herrero constant 150 vrijwilligers begeleiden.

Deze maand volgde nog een hoogtepunt. Op vrijdag 8 juni was levende radiolegende Jan Hautekiet op bezoek. Tijdens zijn afscheidstournee kwam hij luisteren naar de verhalen van Radio Respect. “In één jaar tijd zijn we op de vier grote VRT-radiozenders geweest met ons pionierswerk, dat is ook een mooie vorm van erkenning”, aldus Alexander.

Om de anekdotiek van de succesverhalen te overstijgen, werkt Quindo aan een soort matrix waarin alle projecten die tot nu werden georganiseerd, worden geanalyseerd. Daar wordt een onderzoek aan gekoppeld, over hoe media kunnen worden gebruikt om zowel het individu als de gemeenschap te ondersteunen en te versterken. “Als we onze manier van werken, waarbij we media gebruiken om andere vaardigheden aan te leren, in een wetenschappelijk rapport kunnen gieten, kunnen we die kennis nog beter verspreiden en anderen stimuleren om hetzelfde te doen”, vertelt Alexander. “Dat is iets waar we dit jaar sterk op willen inzetten. We weten en we zien dat er een impact is, maar die willen we nog beter in kaart brengen.”

Dit artikel kadert in de blogreeks 'Jeugdpraktijken in Kortrijk' over verschillende organisaties die aan bod komen in de netwerkdag 'Netwerken in het nieuw' op 15 juni 2018 in Kortrijk. De artikels in deze reeks zijn geschreven door Dirk Vandenberghe voor Demos vzw.

Beeld: (c) Broos Claerhout, Quindo