Dossier Tussen kunst, welzijn en zorg

item_left

Agentschap Binnenlands Bestuur

item_right

Dossier Tussen kunst, welzijn en zorg

Dossier

Publicaties van Demos

Naar aanleiding van het project Art.is.t.Care over kunstpraktijken in woonzorgcentra, willen we via dit dossier meer zichtbaarheid geven aan die waardevolle kunstpraktijken in de zorg, maar ook inspiratie en kaders delen om zo meer kunstenaars en organisaties uit de welzijnssector in verbinding te brengen.

Video Art.is.t.care. Over hoe kunst en zorg elkaar ontmoeten (theateropleiding RITCS en wzc Bellevue).

Samenleven "in de wereld"

Diverse welzijnsorganisaties werken met kunstenaars en laten de impact ervan zien in de praktijk. We gaan hier specifiek in op kunst in woonzorgcentra vanuit de praktijken binnen Art.is.t.care, maar bieden verderop ook inspiratie aan uit andere zorgcontexten.

Art.is.t.care verbindt de wereld van kunst en zorg binnen de muren van het woonzorgcentrum. Voor dit project slaan verschillende Vlaams erkende Brusselse woonzorgcentra een duurzame brug naar de kunstensector en het kunstonderwijs met steun van het beleid. In het bovenstaande filmpje bijvoorbeeld, waar studenten uit de masteropleiding acteren van het RITCS aan het werk zijn in het woonzorgcentrum Bellevue in Vorst.
Vanuit een 3-jarig praktijkgericht voortraject stelt Art.is.t.Care de pertinente vraag: 'Wat is de meerwaarde van kunstenaars in woonzorgcentra en wat is de meerwaarde van woonzorg voor kunstenaars?'

De ontmoeting tussen kunstenaar en bewoner plaatst beiden "in de wereld", waar zij anders vaak op eilanden werken (als kunstenaar in een atelier of repetitieruimte) of wonen (in een woonzorgcentrum waar moeilijk nieuwe ontmoetingen ruimte krijgen). Dit verhoogt de zingeving voor beiden, de kunstenaarspraktijk en het leven als oudere. Ook de intergenerationele ontmoeting maakt dat kunst in woonzorgcentra erg positief ervaren wordt.

Alle stakeholders ervaren meerwaarde op verschillende manieren in de praktijk.

Lees hier meer over wat een samenwerkingsverband teweegbrengt.

Ruimte maken voor kunst in een WZC

Een woonzorgcentrum wordt vaak gezien als een plek van herstel. Kunst heeft een plek in dit verhaal, niet van ver-zorg-en, maar eerder in de zin van je leven her-stellen. Wanneer je in een woonzorgcentrum terecht komt, moet je opnieuw je plek vinden, vaak gecombineerd met een hernieuwde vraag naar zingeving. Relatiegestuurd werken kan daartoe bijdragen. Wanneer je bijvoorbeeld in dialoog met de bewoners voorstellen bekijkt en beslissingen maakt, wordt een woonzorgcentrum meer een woonleefcentrum. Daar hoort kunst ook in thuis. De relatie tussen zorgmedewerker en bewoner verandert er ook door. De zorg verschuift.

Samenwerking met de kunsten heeft haar meerwaarde, maar komt niet zonder uitdagingen. Wat zijn de randvoorwaarden voor zo’n samenwerkingsverband? Hoe begin je er zelf aan?

We geven je hier een aantal aandachtspunten mee.

Praktijkvoorbeelden

Niet enkel woonzorgcentra maar ook in andere welzijnscontexten ontstaan kruisbestuivingen met de kunsten. Als we over de grenzen heen kijken zien we mooie praktijken waar zorg en kunst elkaar tegemoet komen.