Verenigingsondersteuning met 'De begeleiders' in Genk

Ideaal gezien gaan individuele toeleiding en verenigingsondersteuning hand in hand. Wie mensen in armoede op een ethische manier in contact brengt met een aanbod in de vrije tijd, moet toch zeker zijn dat de ontvangende club of vereniging voldoende laagdrempelig en competent is om mensen in armoede op een volwaardige manier te laten deelnemen. In dit filmpje zie je hoe de jeugddienst van Genk verenigingen ondersteunt in samenwerking met Tumult.

Maar organisaties mogen ook niet te lang of te sterk opgeslorpt zitten in het bijschaven van de werking. Werken aan toegankelijkheid vergt voor vrijetijdsaanbieders een evenwichtsoefening tussen interne processen en processen naar externe partners. Want hun interne inspanningen om drempels te verlagen, renderen pas als ze ook effectief de mensen in armoede bereiken.

Geen evidente strategie

Toch blijft verenigingsondersteuning de strategie die het meest moeizaam loopt om te realiseren. Organisaties die vrije tijd aanbieden komen vaak tijd en handen te kort. Hun draagkracht – ook om zich te laten ondersteunen – is beperkt. Hun hoofd en hun agenda zitten vol. Verder vergt het van een organisatie ook een sterke visie en kernidentiteit, een reflectieve cultuur en een onderhandelbare structuur als ze op een kwaliteitsvolle manier bruggen willen bouwen, zoals een recent onderzoeksrapport ons liet zien (Van Ceulebroeck & De Ceuster, 2019).

Twee bijkomende factoren verklaren waarom vrijetijdsaanbieders soms weinig gemotiveerd zijn om zich in dit thema te laten ondersteunen. Door de onzichtbaarheid van armoede gaat men ervan uit dat armoede zich in de eigen gemeente maar weinig stelt, terwijl de realiteit vaak anders is. Het gebrek aan kennis en expertise is een tweede probleem. Verenigingen zijn er vaak van overtuigd dat het verlagen van de kostprijs voldoende moet zijn om mensen in armoede te bereiken. Ze hebben dan weinig zicht op de andere drempels of feeling met de binnenkant van armoede en voelen ook niet meteen de nood om zich daarin te verdiepen.

Maar met wat creativiteit...

Het vergt dan ook wat creativiteit om verenigingen mee te krijgen. Zo nam de jeugddienst van Genk een improvisatietheatergezelschap onder de arm om een vorming uit te werken voor de jeugdraad en de sportraad van de gemeente. De medewerkers van het improvisatiegezelschap gingen in gesprek met de lokale armoedevereniging over de typische situaties die ze meemaken als hun kinderen deelnemen aan vrijetijdsbesteding. Die verhalen werden omgezet in improvisatiescènes en gespeeld voor een publiek van vrijwilligers van jeugd- en sportorganisaties. De scènes hielden hen een spiegel voor. Soms werd er hartelijk gelachen, soms was het ook muisstil.

We merken dat andere gemeenten zoals Duffel of Mechelen proberen concreet te formuleren welke engagementen ze precies van hun verenigingen verwachten. De gemeente Duffel werkte hiertoe ook een engagementsverklaring uit voor haar lokale verenigingen die de inspanningen vanuit het lokaal bestuur en van de verenigingen duidelijk omschrijft. Wat je nog meer kunt doen om verenigingen over de streep te trekken om zich te laten vormen en ondersteunen, kan je ook nalezen in dit dossier. Zo lees je er meer over de drempelmeter die in Hasselt werd ontwikkeld.

Lees hier een achtergrondartikel over bruggenbouwprojecten en hun strategieën. Filmpjes over andere bruggenbouwprojecten vind je op ons Youtube kanaal.