Demos is een team nomadische kenniswerkers. We volgen maatschappelijke ontwikkelingen die de cultuur-, jeugdwerk- en sportsector vormgeven en werken aan gelijkheid en participatie. We staan voor cultuur, jeugdwerk en sport die aansturen op maatschappelijke veranderingen en bouwen aan een meer open, inclusieve en democratische samenleving.
Clubconcerten in jonge handen bij CC het SPOOR
item_left
item_right
Clubconcerten in jonge handen bij CC het SPOOR
Sinds 2016 organiseren jonge Harelbeekse muziekliefhebbers met de steun van CC het SPOOR clubconcerten onder de noemer Tweeklank. Het idee voor Tweeklank ontstond informeel, aan de toog van een Harelbeeks café. Een groepje twintigers miste een concertaanbod in Harelbeke. Joachim Decoutere, programmator bij CC het SPOOR, ging aan de slag met die nood.
Foto: (c) CC het SPOOR
De concertwerking in Harelbeke is er gekomen op vraag van jongeren. Enkele twintigers gaven aan dat er niks voor hen was. Ze waren net op de leeftijd dat ze het jeugdhuis wat ontgroeid waren. Joachim: “Ik vind het belangrijk om te starten vanuit een win-win situatie. Er was een duidelijke motiviatie bij de doelgroep die wij met het cultuurcentrum moeilijk konden bereiken. Daar lag een kans om een gedragen aanbod te ontwikkelen en jongeren de mogelijkheid te bieden competenties en ervaring op te bouwen. Voor ons cultuurcentrum is die betrokkenheid van jongeren geweldig.”
De groep van Tweeklank bestaat uit een tiental mensen, een mix van jonge twintigers en enkele mensen die al langer meedraaien van begin dertig jaar. Joachim: “Het zijn vaak mensen die al wat ervaring hebben in het organiseren van evenementen en projecten. Als jongeren gepassioneerd voor iets zijn, is het een droom om er mee samen te werken, ook al hebben ze weinig ervaring.”
Tweeklank organiseert twee concerten per jaar, maar met het budget dat is voorzien kunnen ook meerdere kleine evenementen een plaats krijgen. De jongeren moeten ook rekening houden met de mogelijke publieksopkomst. In de zaal waar de clubconcerten georganiseerd worden, is plaats voor 300 toeschouwers, maar ze kunnen ook in het jeugdhuis terecht voor kleinere events. Joachim: “Er is een zeker kader waarin Tweeklank kan werken. Het budget is duidelijk en de bedoeling is dat het aanbod kwaliteitsvol is en vooral twintigers kan aanspreken. De jongeren bepalen zelf wie er uiteindelijk op het podium staat en steken die avonden van A tot Z in elkaar. Naast de tiental jongeren van Tweeklank zijn er ook heel wat jonge vrijwilligers die langs de zijlijn de avond zelf meehelpen.”
Duidelijkheid en de juiste sfeer
De groep van Tweeklank vergadert ongeveer maandelijks. Ze luisteren samen muziek, gaan in discussie en wegen af wat het best kan werken. Jaarlijks maken ze ook een uitstap naar TRIX en Humo’s Rock Rally. Joachim: “Je moet heel concreet kunnen werken. Na een vergadering wil ik een lijstje met een top tien. Ik ga dan aan de slag om boekingskantoren te contacteren. Dat lijstje is heel belangrijk, want meer dan de helft van wat ze willen, zal niet meteen lukken. Ik ga dan één voor één het lijstje af en communiceer heel kort op de bal met hen wat er wel of niet is gelukt. Het is zeker niet zo dat ik luister naar hun input en dan toch mijn eigen ding doe.”
Naast een duidelijk kader en werkwijze is ook de goeie sfeer van belang. Joachim: “Ik vind het belangrijk dat de jongeren zich nooit verplicht voelen om dit te doen maar in alles opportuniteiten zien om ervaring op te doen en vooral een leuke tijd hebben. Ook de sfeer tijdens concerten is super belangrijk. De foyer van ons cultuurcentrum ziet er wat oubollig uit. Wij maken er met Tweeklank een statement van dat de foyer op die avonden aangekleed is. Daarbij betrekken we altijd jonge kunstenaars, die bijvoorbeeld met beeldende kunst de foyer herinrichten. En ook het voorprogramma biedt mogelijkheden voor jonge kunstenaars. Jongeren geven me heel duidelijk aan dat ze anders nooit naar het cultuurcentrum kwamen of dat het geleden is van één of andere schoolvoorstelling. Door Tweeklank krijg je vragen van jongeren om ook met de zalen bezig te zijn en voel je dat je ze meer binnentrekt. Je voelt dat er eigenaarschap is. Tweeklank is van hen, ze zijn er trots op en dragen dat uit.”
De programmator als brugfiguur
Het min of meer afgebakende project van Tweeklank krijgt al gauw meer impact op het culturele aanbod in Harelbeke. Joachim: “De jongeren geven me insteken voor de programmatie waar ik oorspronkelijk niet aan zou gedacht hebben. Ik sla vaak ook bruggen naar andere stadsdiensten. Zo mogen ze met het budget van de evenementendienst die het jaarlijkse stadsfestival van Harelbeke organiseert nu ook concerten organiseren, waardoor we een meer alternatief publiek kunnen aanspreken. Enkele jongeren van Tweeklank zijn echte kenners in de jazz-scene. Zij programmeren nu in het jeugdhuis tijdens ons jazzfestival. Of ik laat enkele geïnteresseerde jongeren zuurstof geven aan de jaarlijkse Dag van het Woord, waar de gemiddelde leeftijd in de werkgroep op dit moment 55 jaar is.”
Joachim stoot ook wel op grenzen. Waar het wel lukt om kleur op het podium en in het publiek te brengen, kan de groep programmatoren van Tweeklank nog diverser. Joachim: “Uit ervaring bij mijn vorige werk in het jeugdhuis van Ieper weet ik dat het toeleiden van diverse jongeren specifieke inspanningen vraagt. Ik heb wel goede banden met de straathoekwerker, de opbouwwerkers en de brugfiguren onderwijs, maar de tijd ontbreekt soms. Ik zie mijn job als een netwerker, een brugfiguur die mensen in Harelbeke in verbinding brengt en allerlei zaken in gang steekt. Maar je kan ook niet op alles ingaan. Want als je jongeren engageert voor iets en je hebt de tijd niet om het op te volgen, verdwijnt je geloofwaardigheid.”
Wil je meer weten over Tweeklank?
Neem een kijkje op hun Facebookpagina.
Benieuwd naar andere praktijken die participatief programmeren? Lees dan meer over het Curatorenprogramma van 30CC, B-scene(rs) van BUDA, Kraakcollectief van het Liers Cultuurcentrum of De Avonden van kleinVerhaal.
Dit interview kadert in het lerend netwerk van het Cera Impulstraject CURATORENPROGRAMMA rond participatief programmeren.
Tekst: An Van den Bergh (stafmedewerker kunst- en cultuurparticipatie Dēmos vzw)