7 strategieën om participatief te werken

Heel wat organisaties binnen jeugdwerk, cultuur en sport worstelen met de vraag: hoe slaag ik erin om mijn project of werking participatiever te maken? In dit dossier vind je 8 infofiches met praktijkvoorbeelden, do's en don'ts die je kan gebruiken als inspiratiebron.

Een visietekst

Alvorens je concreet aan de slag gaat, raden we je aan om stil te staan bij je visie op participatie.  Je kan daarvoor deze visietekst gebruiken als toetssteen. Daarin scheppen we orde in de veelheid aan kaders en concepten over participatie. Daarnaast staan we uitgebreid stil bij de startpositie van waaruit participatie vorm krijgt onder het moto: 'je krijgt de participatie waar je zelf ruimte voor maakt'.

7 strategieën 

Er is natuurlijk ook de concrete uitwerking waarbij je soms het bos door de bomen zoekt. Afhankelijk van je doelstellingen en doelgroep, kan je benadering sterk verschillen. In deze overzichtsfiche lees je waarom we 7 participatiestrategieën op een continuüm positioneren. Per strategie maakten we een aparte fiche vol doorleefde voorbeelden uit cultuur, jeugdwerk en sport:  

1. Ontkieming. Bij ontkieming komen mensen in contact met jeugdwerk, cultuur of sport zonder dat ze er zelf voor kiezen. Het komt op hun pad.
2. Toeleiding. Via allerlei drempelverlagende initiatieven begeleid je de toekomstige participant naar een bestaand vrijetijdsaanbod.
3. Vindplaatsgericht werken. Via mobiele werkingen of projecten in buurthuizen en wijkcentra breng je het vrijetijdsaanbod naar plaatsen waar de beoogde doelgroep al aanwezig is.
4. Bemiddeling. Hier kies je voor intense uitwisseling die uitgaat van tweerichtingsverkeer. Belangrijk is dat een derde partij betrokken wordt in het contact tussen deelnemer en organisatie.
5. Inspraak. Heel wat organisaties zetten bevragingen op en organiseren consultatie- en inspraakmomenten waar ze groepen vragen om hen te informeren over hun ervaringen, noden en wensen.
6. Cocreatie. Hier is actieve betrokkenheid van burgers als volwaardige partner bij de productie en uitvoering van een aanbod. Op een gelijkwaardige manier krijgt een aanbod vervolgens vorm.
7. Ruimte maken. Vrijetijdsorganisaties geven volledige autonomie, zelfstandigheid en keuzevrijheid aan de eindgebruikers. Deze gebruikers zijn zelf (eind)verantwoordelijke van het aanbod en krijgen daarbij ondersteuning op vraag.

Meer weten?

We beschouwen dit leesmateriaal als een instrument om je op weg te helpen: als inspiratiebron of als toetssteen voor je werking. Maar tegelijk is onze overtuiging dat je het meest bijleert via uitwisseling en door relevante praktijkstemmen te horen. Hou daarom ons vormingsaanbod in het oog via onze website en nieuwsbrieven. Of neem contact op met onze Demos-medewerkers. We bekijken samen hoe en waar we op je vraag kunnen inspelen:

• Voor kunst en cultuur: Ann.vandevyvere [at] demos.be
• Voor jeugdwerk: Turid.sintobin [at] demos.be  
• Voor sport: Pieter.smets [at] demos.be

Pour la version francophone, cliquez ici.